Kurulduğu yıldan günümüze kadar Enstitümüz güçlü kadrosu ile Ülke tarımına önemli katkılar sağlamıştır. Bunlardan bazıları aşağıda verilmiştir.
ARAŞTIRMACILARIMIZ TARAFINDAN BULUNAN İLK YERLİ ÜRÜN: ZİRAY
Araştırmacılarımız tarafından Ülke tarımına ve ekonomisine kazandırılmış bir cezbedici olan ZİRAY’ın fikri mülkiyet hakları Enstitümüze aittir. Özellikle Zeytin sineği (Bactrocera oleae) ve Akdeniz meyvesineği (Ceratitis capitata)’ne karşı cezbedici olarak kullanılmaktadır. Balıkesir /Gömeç’te bulunan ve Enstitümüz tarafından işletilen Ziray işletme tesisleri 400 ton kapasiteli olup, talep doğrultusunda yılda ortalama 200 ton üretilmektedir. Ziray işletim giderleri dışında kar amacı güdülmeden üretilerek çiftçilerin hizmetine sunulmaktadır.
TÜRKİYE'NİN İLK BÖCEK MÜZESİ: NAZİFE TUATAY BİTKİ KORUMA MÜZESİ
Nazife Tuatay Bitki Koruma Müzesi Enstitümüz bünyesinde 1961 yılında kurulmuş, Türkiye'nin en eski ve uluslararası veri tabanına kayıtlı olan böcek müzelerinden biridir. Müzede, dünya için 52 türe ait 555 tip örnek muhafaza edilmektedir. Müze’de ülkemizin değişik bölgelerinden toplanmış 3000 türe ait yaklaşık 30.000 böcek örneği bulunmaktadır.
Müzedeki araştırmacılar tarafından bugüne kadar tespit edilmiş 333 tür Türkiye faunası için yeni kayıt niteliğindedir. 2015 yılında üç yeni yaprakbiti türü (Rhododendronaphis tuatayae, Protaphis kvavadzei, Aphis matricariae) bulunarak dünya literatürüne kazandırılmıştır. Kiraz bahçelerinde polinasyonda etkili olabilecek 51 arı türü belirlenerek, Türkiye polinatör faunasına katkıda bulunulmuştur.
YERLI ÜRETIM YENİ BİR İLAÇLAMA MAKİNESİ GELİŞTİRİLDİ
Süne mücadelesinde yer aletlerine geçiş sürecinde çiftçimizin alım gücüne uygun yerli üretim olan yardımcı hava akımlı bir tarla pülverizatörü geliştirilmiş, özel sektör tarafından seri üretime başlanarak çiftçilerin hizmetine sunulmuştur.
SÜNE MÜCADELESINDE YER ALETLERINE GEÇILDI
Orta Anadolu Bölgesinde zarar eşiğinin 7 nimf/m2'ye düşürülmesiyle birlikte süne emgi oranları ortalama %1'e düşürülmüştür. Böylece kimyasal mücadelenin yumurta parazitoitlerinin en az etkilendikleri dönemde ve faydalılara yan etkisi en az olan yer aletleri ile yapılması sağlanmıştır.
KİRAZDA YAPRAKBÜKENE KARŞI BESİ TUZAĞI GELİŞTİRİLDİ
Kiraz bahçelerinde önemli bir yaprakbüken türü olan (Pandemis cerasana) karşı ilk kez besi tuzağı geliştirilerek uygulamaya verilmiş olup, uygulamada zararlı ile başarılı bir şekilde mücadele yapılmaktadır.
KİRAZ SİNEĞİ MÜCADELESİNDE ALTERNATİF ÇÖZÜM
İhracatta toleransı “0” olan Kiraz sineği (Rhagoletis cerasi ) ile mücadelede Rebell + amonyum kapsülü tuzak kombinasyonu kitle halinde tuzakla yakalama metodu kullanılarak kimyasal mücadeleye altenatif biyoteknik yöntem olarak üreticinin hizmetine sunulmuştur.
BİYOTEKNİK YÖNTEM İLE ELMADA BAKLAZINNI ZARARI ÖNLENDİ
Elma bahçelerinde Baklazınnı (Epicometis hirta) erginlerinin mücadelesinde mavi leğenlerin kullanılmasıyla geliştirilen biyoteknik yöntem ile başarılı bir şekilde mücadele edilmektedir.
CEVİZDE ELMA İÇKURDU MÜCADELESİNDE TAHMİN VE UYARI SİSTEMİNİN UYGULANABİLİRLİLİĞİ BELİRLENDİ
Cevizde ilk kez Elma içkurdu mücadelesinde tahmin ve uyarı sistemini oluşturularak elma bahçelerinde Elma içkurdu'nun mücadelesinin uygulanan tahmin ve uyarı sisteminin cevizde uygulanabilir olduğu ortaya konulmuştur.
BOLU İLİ DÖRTDİVAN İLÇESİ TEKRAR PATATES ÜRETİMİNE KAZANDIRILDI
Bolu ili Dörtdivan ilçesinde Patates kist nematodları (Globodera rostochiensis ve G. pallida)’nın ülkemizde ilk kez tespit edildiği alan olan 2000’li yılların başından 2013 yılına kadar patates üretimi yasaklanmıştır. Enstitümüz koordinatörlüğünde yapılan analizler neticesinde 2014 yılı üretim sezonu itibariyle Dörtdivan ilçesi tekrar sofralık patates üretimine açılmıştır.
ÇELTİK BEYAZUÇ NEMATODUNUN EN ETKİLİ ANALİZ METODU BELİRLENDİ
Karantina etmeni Çeltik beyazuç nematodu (Aphelencoides besseyi)’nu en etkili ekstraksiyon metodu belirlenerek hazırlanan analiz protokolü ile Nematoloji laboratuvarlarının kullanımına sunulmuştur.
BİTKİ HASTALIKLARININ TEŞHİSİNDE İLK KEZ İLERİ METOTLAR KULLANILDI
Ülkemizde, bitki hastalıkların teşhisinde serolojik ve moleküler yöntemler ile Bitki patojeni bakterilerin tespitinde immunofluoresan mikroskopi, PCR ve Real-Time PCR tekniği ilk kez enstitümüz laboratuvarlarından kullanılmaya başlanmış olup, böylece tarımsal ürünlerin ticareti daha hızlı ve güvenilir şekilde yapılmaya başlanmıştır.
MISIR CÜCELİK MOZAİK VİRUSÜNE KARŞI İLK KEZ DAYANIKLI HATLAR TESPİT EDİLDİ
Mısır bitkisinde zarar yapan Mısır cücelik mozaik virus (MDMV)' üne karşı ülkemizde ilk kez dayanıklı hatlar tespit edilerek, alternatif mücadelesine katkı sağlanmıştır.
