Malatya Meteoroloji Müdürlüğü tarafından 11.03.2014’ü 12.03.2014’e bağlayan gece hafif kuvvette, 12.03.2014’ü 13.03.2014’e bağlayan gece ise orta şiddette zirai don uyarısı yapılmıştır. İstasyonumuz tarafından yapılan saha çalışmalarında özellikle 1000 m rakımın altında kalan yerlerde tam çiçekte bulunan kayısı ağaçları için dona karşı aktif önlemler alınması gerektiği gözlenmiştir. 1000 m rakımın üstünde tomurcukları kabarmış ancak çiçek açma safhasına ulaşmamış kayısı ağaçlarında, düşük sıcaklığın etki süresine bağlı olarak yer yer hafif hasar olasılığı olmakla birlikte bu tür yerlerde önemli bir don zararı beklentisi öngörülmemektedir.
Tam çiçeklenme döneminde bulunan ağaçların olduğu bahçelerde üreticilerimizin lastik yakma, ıslak sap saman yakma, petrol ürünleri kullanarak dumanlama yapma, sulama sistemini kullanarak ağaçlara yağmurlama yapma gibi aktif önlemleri değerlendirmeleri ve bunlar için hazırlıklarını tamamlamaları gerekmektedir. Bahse konu aktif önlemlerin yapılmasında dikkat edilecek en önemli husus özellikle gece saat 01:00’dan sonra sabah saatlerine kadar sıcaklık değerlerinin kontrol edilmesi ve sıcaklığın 0 oC’nin altına düştüğü andan itibaren dumanlama, yağmurlama ve sisleme gibi faaliyetlere başlanmasıdır. Özellikle yağmurlama sulama ile alınacak önlemlerde sıcaklığın 0 oC’nin altına düşmediği zamanlarda yapılacak olan sulamalarda don olmasa bile önemli zararlanmaların gözlenmesi söz konusudur. Üreticilerimizin dikkatli olmaları önemle duyulur.
Kayısı çeşitleri ilkbahar geç donları kapsamındaki düşük sıcaklıklara içinde bulundukları gelişme dönemine (çiçek tomurcuğu, çiçek ya da küçük meyve) ve düşük sıcaklığın süresine göre farklı düzeylerde zarar görmektedir. Bu dönemlerin en hassas olanı küçük meyve dönemidir. Açmış ancak henüz meyve oluşumu başlamamış çiçeklerin düşük sıcaklıklardan zarar görme düzeyi için kritik sıcaklık -2.3 C, %10 oranında zarar için -3,3 C ve % 90 oranında zarar için -6.4 C gösterilmektedir. (Kontrollü koşullarda kayısılar üzerinde yapılan bir çalışmada “Hacıhaliloğlu” çeşidinin tam açmış çiçekleri -4 C sıcaklıkta 1 ve 3 saat tutulmuş, bunlarda zararlanma oranı % 21.7 olarak kaydedilmiştir.) Bununla birlikte küçük meyve döneminde don zararı için kritik sıcaklık -1.1 C , %10 oranında zarar için -2.3 C ve %90 oranında zarar için -3.3 C gösterilmektedir. Yine kontrollü koşullarda yapılan bir çalışmada ‘Hacıhaliloğlu çeşidinin küçük meyveleri -3 C sıcaklıkta 1 saat tutulmuş, bunların % 90’ı ölmüştür. Konunun üreticilerimiz tarafından dikkatle değerlendirilerek gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir.