Tatlı Su Balıkları Üretimi

İç su balıkları üretim çalışmaları, Enstitünün kuruluş amacı olan “Türkiye İç Sularını Balıklandırma Projesi” kapsamında ilk defa 1981 yılında, Almanya kökenli sazan anaçlarından yarı-kontrollü yöntemle yavru elde edilmesi suretiyle başlamıştır. Yıllar itibarıyla üretim çalışmalarına, su kaynaklarına özgü yerli türler ile özel sektöre yönelik potansiyel türlerin üretimi de eklenmiştir.

625 m2 kapalı alana sahip üretim binası içerisine 1992 yılında 20 Zugar şişesinin kurulumuyla tam kontrollü Sazan üretimine geçilmiştir. Sistemin başarıyla denenmesinden sonra 1994 yılında kapasite 100 Zugar şişesine çıkarılmıştır. 1998 yılında ise kuluçkahaneye gelen suyun sıcaklığının istenilen düzeyde kontrol edilebilmesi için ısıtma sistemi kurularak yoğun sazan üretimi başlatılmıştır.

İnkübasyon ünitesinde, sağım öncesi anaçların tutulduğu adaptasyon havuzları, yumurtaların açtırıldığı 100 adet 7 litre kapasiteli zugar şişesi ve yumurtadan çıkan larvaların ilk beslemesinin yapıldığı 22 adet 170 litre kapasiteli konik tanklar bulunmaktadır. Üretimde kullanılan su, 6 ton kapasiteli boyler sistemine entegre kalorifer kazanı sistemiyle ısıtılmakta, sisteme giren su, 2 adet 50 µm gözenekli kum filtreden geçirilmektedir.

2010 yılında yeniden yapılandırılan üretim binasına, araştırma çalışmalarının yürütüleceği kapalı devre sistemli bir araştırma ünitesi (345 m2) kurulmuştur. Üretilen larvalar, ön hazırlığı yapılmış havuzlara, amaca göre 100-600 adet/m2 olacak şekilde stoklanabilmekte ve hayatta kalma oranı (en iyi şartlarda) % 30-60 arasında değişmektedir. Stoklamanın yapıldığı havuzlar 400-2.500 m2 büyüklüklerindeki toprak tabanlı havuzlardır. Larvalar balıklandırma boyuna gelene kadar bu havuzlarda büyütülmektedir.

Alabalık (Oncorhynchus mykiss)

Gökkuşağı alabalığı (Oncorhynchus mykiss) yetiştiriciliğine, ülkemizde yıllık alabalık üretiminin 440 ton olduğu 1983 yılında Kepez Biriminde, üreticilere sağlıklı, kaliteli anaç ve yavru temin etmek, örnek oluşturmak ve eğitim vermek amacıyla başlanmıştır.

Antalya'ya 70 km uzaklıkta, Kemer-Finike karayolu üzerindeki Ulupınar Köyü'nde mevcut kaynak suyu kullanılarak, orman arazisi içinde bir alabalık yavru üretim ünitesi tesis edilmiştir. Daha sonraki yıllarda yapılan ilave ve düzenlemelerle tesisin kapasitesi 1.000.000 (bir milyon) adet/yıl yavru düzeyine artırılmıştır.

Alabalık yetiştiriciliği üzerine yeterli donanım ve bilginin olmadığı seksenli ve doksanlı yıllar boyunca, Enstitüde üretilen yavru ve porsiyonluk alabalıklar özel sektörün talebini karşılamıştır. Alabalık yetiştiriciliğinin yaygınlaşarak ülkemizin dünyanın önde gelen gökkuşağı alabalık üreticisi durumuna geldiği günümüzde, alabalık yetiştiriciliği yalnızca araştırma faaliyetleri amacıyla yürütülmektedir.

Sazan Üretimi

Enstitüde üretilen sazanlarının yaklaşık %90'ı her yıl balıklandırma projesi kapsamında, yaklaşık 50 il ve 500 göl ve göletin balıklandırılmasında kullanılmaktadır. Balıklandırmadan geriye kalanların bir kısmı ile anaç stoğu oluşturmak üzere Enstitüde bakımlarına devam edilmekte, diğer kısmı ile özel kişi ve kuruluşların anaç ve yavru talepleri karşılanmaktadır.

2004-2021 yılları itibari ile sazan (Cyprinus carpio) üretim ve balıklandırma miktarları.

Süs Balıkları Üretimi

Enstitüde süs balıkları üretimine, ithalatının önlenmesi, talebin iç üretimle karşılanabilmesi ve üreticilere model oluşturulması amacıyla 1992 yılında başlanmıştır.

Enstitüde, ovipar (Japon, Koi, Zebra, Kontinyus, Çöpçü), ovovivipar (Lepistes, Moli, Plati) ve çiklit (Malawi, Amerikan) olmak üzere 3 grupta 20 tür/alt türün üretimi yapılmaktadır. Ayrıca ülkemizde yoğun talep gören ancak yaygın üretimi yapılmayan türler ile iç sularımızdaki akvaryum balığı olabilecek türlerin üretimine yönelik araştırma çalışmaları yürütülmektedir.

Süs balıkları 2007-2021 yılı üretim miktarları.