1)
Proje Başlığı: Farklı Yerfıstığı Çeşitlerine Mutasyon Tekniği (Cobalt-60) Kullanılarak Verim ve Kalitesi Yüksek Mutant Hatların Geliştirilmesi
Proje Yürütücüsü: Zir. Yük. Müh. Mustafa YILMAZ
Yardımcı Araştırmacılar: Zir. Yük. Müh. Reşat YILDIZ, Zir. Yük. Müh. Didem YILDIZ, Zir. Yük. Müh. Deniz SEVİLMİŞ, Prof. Dr. Necmi İŞLER, Prof. Dr. Soner SOYLU
Başlama- Bitiş Tarihleri: 01.01.2020-31.12.2024
Proje No: TAGEM/TBAD/B/20/A7/P4/2044
Proje Özeti: Yerfıstığı bitkisi, Türkiye'de ve Dünya’da yarattığı katma değer ve istihdam olanaklarıyla üretici ülkeler açısından büyük ekonomik öneme sahiptir. Dünya nüfusunun hızla artması, diğer yandan sanayileşen ve kalkınan toplumlarda yerfıstığı ve yerfıstığına dayalı ürünlerin tüketimini artırmış ve dolayısıyla da yerfıstığına olan ihtiyaç her geçen gün giderek fazlalaşmıştır. Yerfıstığı bitkisinin morfolojik, biyokimyasal, fizyolojik değişkenliği yeterli olmasına rağmen, kendi kendine tozlaşması ve gen akışının olmaması nedeniyle dar genetik tabana sahiptir. Bu çalışma, NC-7, Halisbey, Brantley, Georgia Green yerfıstığı çeşidinin gama ışını Cobalt-60 mutagen etkisiyle oluşturulan tarla popülasyonunda ebeveyn çeşitlerden fizyolojik, morfolojik ve teknolojik özellikler yönünden üstün bitkiler seçimi yapılacaktır. Bu bitkilerden seleksiyonla erkenci, iri taneli ve yerfıstığının önemli fungal hastalıklarına Sclerotium rolfsii ve Cercospora arachidicola’ya tolerant mutant hatları geliştirilecek, ıslah çalışmalarında gen havuzu oluşturulacak ve bölgeye uygun yeni hatlar geliştirmek hedeflenmiştir.
Yerfıstığında birim alandan daha yüksek verim ve kaliteli ürün alınması, hastalıklara tolerant çeşitler oluşturulması amacıyla mutasyon ıslahı ile mevcut çeşitlerden daha üstün özellikte yeni mutant hatlar elde edilerek yerfıstığı üretimimizde birim alandan daha yüksek ve kaliteli ürün almak hedeflenmiştir. Oluşturulan populasyonda tek bitki ve tek tohum dölü seleksiyon yöntemi uygulanacak olup fizyolojik, morfolojik ve teknolojik bakımından üstün özellikli bitkiler seçilecektir.
2)
Proje Başlığı: Yerfıstığında Genetik Stok Oluşturma ve İntrodüksiyon Materyali ile Çeşit Geliştirme Projesi
Proje Yürütücüsü: Zir. Yük. Müh. Mustafa YILMAZ
Yardımcı Araştırmacılar: Zir. Yük. Müh. Reşat YILDIZ, Zir. Yük. Müh. Didem YILDIZ, Zir. Yük. Müh. Fulya Eda KUMRAL, Zir. Yük. Müh. Bekir ŞİMŞEK Prof. Dr. Necmi İŞLER
Başlama- Bitiş Tarihleri: 01.01.2021-31.12.2025
Proje No: TAGEM/TBAD/B/20/A7/P4/2507
Proje Özeti: Yerfıstığı bitkisi, Türkiye'de ve Dünya’da yarattığı katma değer ve istihdam olanaklarıyla üretici ülkeler açısından büyük ekonomik öneme sahiptir. Dünya nüfusunun hızla artması, diğer yandan sanayileşen ve kalkınan toplumlarda yerfıstığı ve yerfıstığına dayalı ürünlerin tüketimini artırmış ve dolayısıyla da yerfıstığına olan ihtiyaç her geçen gün giderek fazlalaşmıştır. Yerfıstığı bitkisinin morfolojik, biyokimyasal, fizyolojik değişkenliği yeterli olmasına rağmen, kendi kendine tozlaşması ve gen akışının olmaması nedeniyle dar genetik tabana sahiptir. Bu çalışma, NC-7, Halisbey, Brantley, Georgia Green yerfıstığı çeşidinin gama ışını Cobalt-60 mutagen etkisiyle oluşturulan tarla popülasyonunda ebeveyn çeşitlerden fizyolojik, morfolojik ve teknolojik özellikler yönünden üstün bitkiler seçimi yapılacaktır. Bu bitkilerden seleksiyonla erkenci, iri taneli ve yerfıstığının önemli fungal hastalıklarına Sclerotium rolfsii ve Cercospora arachidicola’ya tolerant mutant hatları geliştirilecek, ıslah çalışmalarında gen havuzu oluşturulacak ve bölgeye uygun yeni hatlar geliştirmek hedeflenmiştir. Yerfıstığında birim alandan daha yüksek verim ve kaliteli ürün alınması, hastalıklara tolerant çeşitler oluşturulması amacıyla mutasyon ıslahı ile mevcut çeşitlerden daha üstün özellikte yeni mutant hatlar elde edilerek yerfıstığı üretimimizde birim alandan daha yüksek ve kaliteli ürün almak hedeflenmiştir. Oluşturulan populasyonda tek bitki ve tek tohum dölü seleksiyon yöntemi uygulanacak olup fizyolojik, morfolojik ve teknolojik bakımından üstün özellikli bitkiler seçilecektir.
3)
Proje Başlığı: İntrodüksiyon Yöntemiyle Ana ve İkinci Ürün Koşullarına Uygun Soya Genotiplerinin Belirlenmesi
Proje Yürütücüsü: Zir. Yük. Müh. Mustafa YILMAZ
Yardımcı Araştırmacılar: Zir. Yük. Müh. Reşat YILDIZ, Zir. Yük. Müh. Deniz SEVİLMİŞ, Zir. Yük. Müh. Fulya Eda KUMRAL, Prof. Dr. Necmi İŞLER
Başlama- Bitiş Tarihleri: 01.01.2021-31.12.2025
Proje No: TAGEM/TBAD/B/20/A7/P4/2507
Proje Özeti: İnsan ve hayvan beslenmesi yanı sıra sanayide de çok fazla kullanım soyaya olan talep giderek artmaktadır. Soyada verim ve kalite artışı bölgeye uyumlu yüksek verimli, hastalık ve zararlılara dayanıklı, kalite kriterlerini taşıyan çeşitlerin geliştirilmesi ile mümkün olmaktadır. Tarımında benzer ekolojik şartlara sahip soya tarımında ileri ülkelerde ıslah edilmiş çeşitleri getirerek standart çeşitlerle denemelere alınarak karşılaştırılması ve iyi olanların üretime aktarılması veya ıslah programlarında kullanılması eskiden olduğu gibi halen etkin olarak kullanılan bir yöntemidir. Bu amaçla Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Gen Bankasından temin edilen II. III, IV ve V olgunlaşma grubuna giren 500 adet soya çeşiti ve 5 adet standart kontrol çeşidi Yağlı Tohumlar Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünde 5 yıl süre ile denemeye alınacak, standart çeşitler geçen ve bölgeye uygunluğu belirlenen çeşitler tescile sulunacak, bir veya birkaç yönü ile öne çıkan çeşitler soya ıslah programlarında evebevn olarak kullanılacaktır. Soyada ıslah amaçları ülkeden ülkeye değişmekle beraber ıslah yürütülecek projede başlıca ıslah amaçlarımız yüksek tohum verimi, erkencilik, makinalı hasada uygunluk, yatmaya dayanıklılık, bakla çatlamaya dayanıklılık, ilk meyvelerin yüksekliği, yağ ve protein oranı, stres koşullarına dayanıklılık olacaktır. Bununla birlikte gerek ilimiz gerekse bölgemiz için uyumluluğu tespit edilen yüksek verimli çeşitler mikro verim, ön verim ve verim denemelerine alınarak tescil aşamasına getirilecek, bir beya birkaç yönü ile öne çıkan soya metaryelleri soya ıslah programlarında materyal olarak kullanılacaktır.
4)
Proje Başlığı: Osmaniye'de Yetiştirilen Yerfıstıklarının Aflatoksin Yönünden İncelenmesi
Proje Yürütücüsü: Zir. Yük. Müh. Deniz SEVİLMİŞ
Yardımcı Araştırmacılar: Zir. Yük. Müh. Didem Yıldız, Zir. Yük. Müh. Ahmet Şahan, Prof. Dr. Zerrin Erginkaya (DANIŞMAN)
Başlama- Bitiş Tarihleri: 01.01.2020-31.12.2021
Proje No: TAGEM/HSGYAD/B/20/A3/P1/2106
Proje Özeti: Osmaniye ili yerfıstığı tarımı için uygun iklim ve toprak koşullarına sahip olduğundan yerfıstığı tarımı, sanayisi ve ticareti oldukça gelişmiştir. İlde yerfıstığı, hasat sonrasında farklı depolarda, farklı koşullarda depolanmaktadır. Depolama sadece ürünün bozulma dayanımını değil, aflatoksin düzeyini ve diğer kalite kriterlerini de değiştirmektedir. Uygun olmayan depolama koşullarında A. flavus ağırlıklı olarak yağlı tohumlu ürünlerin tohumunda aflatoksin oluşturma kapasitesine sahiptir. İnsan ve hayvan sağlığını tehlikeye sokması nedeniyle aflatoksinin tespit edilmesi, ayrıca oluşumunun engellenmesi için uygun depo koşullarının oluşturulması son derece önem arz etmektedir. Bu çalışmada; Osmaniye ilinde farklı özelliklere sahip yerfıstığı depolarına giren yerfıstığı ürünlerinden ve belirli bir süre sonra çıkan yerfıstığı ürünlerinden örnekler alınacak ve aflatoksin incelenecektir. Sonuçta, farklı depolama koşullarının yerfıstığı mahsulü üzerinde yaptığı etki araştırılacak ve bölgede mevcut depolama koşullarından ideal olanları belirlenecektir. Aflatoksin analizleri, Antepfıstığı Araştırma Enstitüsü tarafından, HPLC (Yüksek Basınçlı Sıvı Kromatografisi) analiz tekniği uygulanarak tespit edilecektir. Bu çalışmada ekonomik ve toksikolojik bakımdan önemli olan aflatoksinler araştırılacaktır. Ayrıca alınacak numuneler üzerinde su aktivitesi, nem ve kuru madde analizi ve küf analizleri yapılacaktır. Sonuçlar AB ( Avrupa Birliği) kılavuzlarında ve Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliğinde yer alan sınırlarla karşılaştırılacaktır. Sonuçta, bölgede yaygın kullanılan işletme tesislerindeki ve çiftçi depolarındaki yerfıstığının durumu ve geçirdiği değişim hakkında güncel bilgiler edinilmiş olacak ve bu bilgiler doğrultusunda eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları yapılacaktır.
5)
Proje Başlığı: Ana Ürün ve II. Ürün Yerfıstığı (Arachis Hypogaea L.) Tarımında Bitki Yoğunluğunun Verim Ve Bazı Tarımsal Özelliklere Etkisinin Belirlenmesi
Proje Yürütücüsü: Zir. Yük. Müh. Deniz SEVİLMİŞ
Yardımcı Araştırmacılar: Zir. Yük. Müh. Yaşar Ahu Ölmez, Zir. Yük. Müh. Mustafa Yılmaz, Zir. Yük. Müh. Oktay Burak Özcan, Zir. Müh. Havva Özdil, Prof. Dr. Halis Arıoğlu (Danışman)
Başlama- Bitiş Tarihleri: 01.01.2020-31.12.2021
Proje No: TAGEM/TBAD/B/20/A7/P4/2265
Proje Özeti: Yerfıstığı tarımında kabuklu meyve verimi; birim alandaki bitki sayısı ile yakından ilişkilidir. Birim alandaki bitki sayısı arttıkça, bitki başına verim azalmasına rağmen, birim alandaki bitki sayısı fazla olduğu için, toplam verim artmaktadır. Ancak bu artış belirli bir yoğunluğa kadar olmakta, sonra azalma başlamaktadır. Ayrıca, Virginia gurubuna giren ve yatık olarak gelişen çeşitlerde, bitki başına meyve sayısı artmakta, ancak artan meyve sayısını yerfıstığı bitkisi besleyemediği için verimin ve kalitenin düşmesine neden olmaktadır. Bu nedenle birim alandaki bitki sayısı yerfıstığı tarımında büyük önem arz etmektedir. Ayrıca birim alana düşen bitki sayısı gereğinden fazla olduğunda, birim alandaki ışık enerjisi yeterli olmadığı için, bitki başına düşen verim azalmaktadır. Aynı şekilde, birim alandaki bitki sayısı azaldığında ise, birim alana düşen ışık enerjisinden yeterince faydalanılamadığı için potansiyel verim değerlerine ulaşmak mümkün olmamaktadır. Bu nedenlerden dolayı hedeflenen maksimum verime ulaşabilmek için birim alana düşen bitki sayısının çok iyi ayarlanması gerekmektedir. Bu araştırmanın amacı Osmaniye koşullarında ana ürün ve II.ürün yerfıstığı tarımında maksimum verim ve kaliteyi elde edebilmek için uygun bitki yoğunluğunu belirlemektir.
6)
Proje Başlığı: Ekim Öncesi Yerfıstığı Tohumuna Demir ve Fungusit Kaplama Uygulamalarının Meyve Verimi ile Bazı Kalite Özellikleri ve Kök Boğazı Çürüklüğü (Aspergillus niger )'ne Etkisinin Araştırılması
Proje Yürütücüsü: Zir. Yük. Müh. Deniz SEVİLMİŞ
Yardımcı Araştırmacılar: Dr. A. Fatih Hacıyusufoğlu, Zir. Yük. Müh. Reşat Yıldız, Zir. Müh. A. Tolga Karataş, Dr. Uğur Sevilmiş, Zir. Yük. Müh. Kerim Karataş, Doç. Dr. Muharrem Keskin, Prof. Dr. Halis Arıoğlu (DANIŞMAN)
Başlama- Bitiş Tarihleri: 01.01.2020-31.12.2021
Proje No: TAGEM/TBAD/B/20/A7/P4/2127
Proje Özeti: Yerfıstığı demir eksikliğine hassas bir bitkidir. Ülkemizde yerfıstığı tarımının yapıldığı bölgelerde topraktaki kireç miktarının fazla olması nedeniyle toprak PH'sı artmakta, buna bağlı olaraktoprakta var olan demir (Fe),çeşit özelliğine bağlı olarak bitkiler tarafından alınamamaktadır. Bu da bitkilerde kloroza neden olmaktadır. Ayrıca, yerfıstığının erken vejetasyon döneminde etkili olan tohum ve toprak kökenli hastalıklar (Rhizoctonia solani, Aspergillus niger vb.) ekonomik kayıplara neden olmaktadır. Bu nedenle tohuma veya tohum yatağına fungusit uygulanması dünyada yaygın olarak yapılmaktadır. Bu çalışmada, yeni geliştirilmiş yerli bir tohum kaplama sistemi kullanılarak yerfıstığı tohumları EDDHA şelatlı demir (Fe) gübresi ve % 30 thiram+ % 20 tolclofosmethyl ile kaplanacaktır. Denemede demire (Fe) çok hassas NC-7 çeşidi ile demire tolerant Halisbey çeşidi ve Osmaniye 2005 çeşidi kullanılacaktır. Proje ile hedeflenen, ülkemizde ilk kez yerfıstığı tohumunun demir (Fe) ve % 30 thiram+ % 20 tolclofosmethyl ile kaplanmasının Osmaniye şartlarında yerfıstığının verim, bazı kalite özellikleri ve Kök Boğazı Çürüklüğü (Aspergillus niger ) üzerine etkisini araştırmaktır. Ayrıca, renk ölçer, klorofil metre ve el tipi NDVI ölçüm cihazı (GreenSeeker) kullanılarak tohumlara uygulanan kaplama malzemelerinin; bitki genel görünümü, yaprak rengi ve yaprak yansıma özelliğine etkisi incelenecektir.
7)
Proje Başlığı: Osmaniye Yerfıstığı Islah Çalışmaları
Proje Yürütücüsü: Zir. Yük. Müh. Oktay Burak ÖZCAN
Yardımcı Araştırmacılar: Zir. Yük. Müh. Reşat YILDIZ (Müdür), Zir. ük. Müh. Y. Ahu ÖLMEZ, Zir. Müh. Ahmet Tolga KARATAŞ, Dr. Abdullah KADİROĞLU (Yardımcı Araştırmacı), Prof. Dr. Halis ARIOĞLU (Danışman)
Başlama-Bitiş Tarihi: 01.01.2020-31.12.2024
Proje No: TAGEM/TBAD/B/20/A7/P4/2149
Proje Özeti: Türkiye yerfıstığı üretiminin yaklaşık %90’ı Adana ve Osmaniye’de yapılmaktadır. Türkiye’de üretilen yerfıstığının yaklaşık %90’ı Osmaniye’de işlenmekte ve pazarlanmaktadır. Bu bakımdan bölgemizde iyi adapte olmuş zengin bir genetik çeşitliliğin olduğu düşünülmektedir. Yerfıstığı araştırmaları konusunda görevlendirilmiş yeni bir Enstitü olarak, ıslah çalışmalarımızda kullanılmak üzere ilk etapta elimizdeki genetik çeşitliliği zenginleştirmek amaçlanmaktadır. Osmaniye, Adana ve yerfıstığı yetiştiriciliği yapılan illerdeki üreticiler, tohumcular, yerel pazarlar ve tüccarlar gezilerek farklı özellikler gösteren tohum numuneleri toplanacaktır. Toplanacak materyaller Enstitümüz deneme alanlarında gözlem bahçelerine alınarak morfolojik ve tarımsal özellikleri belirlenecektir. Yerel popülasyonlar içinden döl kontrollü teksel seleksiyon yöntemine göre hatlar geliştirilecektir. Ayrıca, yurtdışı (ABD ve Hindistan) ve yurtiçi gen bankalarından materyaller getirtilecek ve bunların gözlem bahçelerinde morfolojik ve tarımsal karakterizasyonları belirlenecektir. Verim ve kalite, erkencilik, ginoforları güçlü, hastalık ve zararlılara toleranslılık gibi özellikler bakımından öne çıkan hatlar mikro verim, ön verim ve verim denemelerine alınarak yeni çeşit adayı hatlar belirlenmeye çalışılacaktır.
8)
Proje Başlığı: Yerfıstığı (Arachis hypogaea L.) Tarımında Ekim Zamanının Bazı Önemli Tarımsal ve Kalite Özellikleri Üzerine Etkisi
Proje Yürütücüsü: Zir. Yük. Müh. Oktay Burak ÖZCAN
Yardımcı Araştırmacılar: Zir. Yük. Müh. Didem YILDIZ, Zir. Müh. Ahmet Tolga KARATAŞ, Zir. Yük. Müh. Deniz SEVİLMİŞ, Prof. Dr. Halis ARIOĞLU (Danışman)
Başlama-Bitiş Tarihi: 01.01.2020-31.12.2021
Proje No: TAGEM/TBAD/B/20/A7/P4/2249
Proje Özeti: Bölgemizde yerfıstığı tarımı yoğun olarak ana ürün koşullarında yapılmaktadır. Hava ve toprak koşullarına göre ekimler 15 Mart tarihinde başlamakta ve Nisan ayı sonuna kadar devam etmektedir. Özellikle çok erken ekimlerde meyve oluşumu ve iç kısmındaki tohumların gelişmesi için hava sıcaklığı çok önemli bir faktör olarak ortaya çıkmaktadır. Bu araştırma, Yağlı Tohumlar Araştırma Enstitüsü deneme alanında 2020-2021 yılları yerfıstığı üretim sezonunda farklı ekim zamanlarının NC-7 ve Halisbey yerfıstığı (Arachis hypogaea L.) çeşitlerinde bazı önemli tarımsal ve kalite özellikleri üzerine etkisinin belirlenmesi amacıyla yürütülecektir. Deneme, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak, ana parsellere ekim zamanları (15 Mart ,30 Mart ,15 Nisan, 30 Nisan ve 15 Mayıs) alt parsellere ise çeşitler yer alacak şekilde kurulacaktır. Özellikle gece gündüz arasındaki sıcaklık farkı meyvelerin iç kısmının gelişmesi üzerine çok etkili olmaktadır. Belirtilen sıcaklık farkı ne kadar fazla olursa (geceleri daha serin olursa), meyvelerin içi o kadar fazla dolmaktadır. Diğer bir ifadeyle yerfıstıklarının randıman oranı yükselmekte bu da verimi ve kaliteyi önemli ölçüde etkilemektedir. Bu çalışmanın amacı, bölgemizde verim ve kalitenin en yüksek düzeyde olabileceği uygun ekim zamanını belirlemek ve elde edilecek sonuçlara göre yerfıstığı üreticilerine bu yönde bilgilendirmektir.
9)
Proje Başlığı: Yerfıstığı (Arachis hypogaea) Tarımında, Leonardit ve Hümik Asitle Uygulanan Azaltılmış Fosfor Dozlarının Verim ve Bazı Kalite Özelliklerine Etkisi
Proje Yürütücüsü: Zir.Yük.Müh.Yaşar Ahu ÖLMEZ
Yardımcı Araştırmacılar: Zir. Yük. Müh. Cafer Hakan YILMAZ, Zir. Yük. Müh. Reşat YILDIZ, Zir. Yük. Müh. Bekir ŞİMŞEK, Zir. Yük. Müh. İsa BİLALOĞLU, Zir. Müh. Havva ÖZDİL
Başlama- Bitiş Tarihleri: 01.02.2020/01.01.2022
Proje No: TAGEM/AR-GE /2124
Proje Özeti: Türkiye yerfıstığı üretiminin %29.6’sı Osmaniye ilinden karşılanmaktadır. Bölgemizde bulunan üreticilerin aynı tarlaya her yıl sürekli yerfıstığı ekimi yapmaları sonuncu, bu tarlaların kimyasal yapısında ciddi bozulmalar ve buna bağlı olarak önemli verim kayıpları yaşanmaktadır. Ayrıca, birçok toprak kökenli hastalıklar görülmekte ve yerfıstığı bitkisinde önemli zararlar meydana getirmektedir.
Türkiye’de tarım yapılan arazilerin büyük çoğunluğunda, toprağın organik madde miktarının % 1’in altında olduğu bildirilmektedir. Sürdürülebilir tarım içerisinde verimi ve kaliteyi artırmak ve toprağın yapısını iyileştirmek için, topraklarımızın organik madde seviyesinin yükseltilmesi gerekmektedir. Toprağa uygulanacak Leonardit ve humik asit ile besin maddelerinin bitkilere yarayışlı hale getirilmesi ve yerfıstığı üretiminde verimliliğin arttırılması amaçlanmaktadır. Aynı zamanda yarayışlı hale getirilecek besin maddeleri ile gübre tüketiminde tasarruf yapılması amaçlanmaktadır. Ekonomik nedenlerden dolayı azaltılan gübre dozlarına karşılık Leonardit ve humik asit uygulaması ile verim kayıpları asgariye indirilmeye çalışılacaktır. Bu amaçla planlanan araştırma Osmaniye Yağlı Tohumlar Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü araştırma ve uygulama alanında, tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülecektir. Araştırmada bölgede yaygın olarak yetiştirilen NC-7 çeşidi, Leonardit ve hümik asit materyal olarak kullanılacak olup, 2 farklı deneme kurulacaktır.
10)
Proje Başlığı: Farklı Doz ve Zamanlarda Kaolin Uygulamalarının Yerfıstığında (Arachis hypogaea L.) Agronomik Özelliklere Etkisi
Proje Yürütücüsü: Zir. Yük. Müh. Didem YILDIZ
Yardımcı Araştırmacılar: Zir. Yük. Müh Deniz Sevilmiş, Biyolog Cemile Elmasoğlu, Zir. Yük. Müh. Oktay Burak Özcan, Zir. Yük. Müh. Bekir Şimşek, Prof. Dr. Necmi İşler.
Başlama- Bitiş Tarihleri: 01 /01 /2021- 31.12.2023
Proje No: TAGEM/TBAD/B/21/A7/P4/2509
Proje Özeti: Küresel kirleticilerin çevreye olan önemli zararlı etkilerinden dolayı kil minerallerinin tarımda kullanım alanları genişlemektedir. Bir kil minerali olan kaolinin, bitkilerde aşırı güneş ışını ve yüksek sıcaklıktan kaynaklanan abiyotik stres koşullarına ve zararlı ve hastalıktan kaynaklanan biyotik strese karşı verimi ve kaliteyi arttırıcı etkiler yapmaktadır. Kaolinin uygulandığı yaprak yüzeyinden kızılötesi ve ultraviyole ışınlarını yansıtarak bitkilerde ışık ve ısı stresini azalttığı, net CO2 asimilasyon oranını, stoma iletkenliğini ve su kullanım etkinliğini arttırdığı, birçok zararlı ve hastalığın kontrolüne fayda sağladığı tespit edilmiştir. Projede 5 farklı dozda kaolin uygulamaları (kontrol, %3, %5, %7 ve %9), yerfıstığının çiçeklenme zamanı, ginofor oluşumu ve kapsül oluşumu olmak üzere 3 farklı zamanda sırt pompası ile bitki üzerini tamamen kaplayacak şekilde uygulanacaktır. Yapraktan verilen kaolin uygulamalarının agronomik özelliklere etkisi gözlemlenerek en uygun kaolin dozu belirlenecektir. Bitki kanopi ölçümü ve bitki fotosentez ölçümümü günün belirli saatleri ve zamanlarda gözlemlenerek sonuçlar değerlendirilecektir.
11)
Proje Başlığı: Osmaniye ve Adana İllerinde Yerfıstığı (Arachis hypogaea L.) Yetiştirilen Alanlarda Sorun Olan Toprak Kökenli Fungal Etmenlerin Tespiti, Yaygınlığı Ve Çeşit Reaksiyonlarının Belirlenmesi
Proje Yürütücüsü: Zir. Yük. Müh. İbrahim TEKE
Yardımcı Araştırmacılar: Prof. Dr. Soner SOYLU (Danışman), Dr. Işılay LAVKOR, Zir. Yük. Müh. Merve KARA, Zir. Yük. Müh. Reşat YILDIZ, Zir. Yük. Müh. Y. Ahu ÖLMEZ, Zir. Yük. Müh. Oktay Burak ÖZCAN
Başlama- Bitiş Tarihleri: 01/01/2021- 31/12/2023
Proje No: TAGEM/ BSAD/ B / 21/A2/P1/2560
Proje Özeti: Yapılması planlanan bu çalışmada Osmaniye ve Adana illerinde önemli yerfıstığı yetiştiriciliği yapılan üretim alanlarında sorun olan toprak kökenli fungal hastalık etmenlerin izolasyonu, teşhisi, etmenlerin bölgede yaygınlığı, farklı alanlardan izole edilen türler arasındaki genetik akrabalık düzeyleri moleküler yöntemler ile belirlenecektir. Patojenisite ile en virülent olarak tespit edilen izolatlara karşı ticari öneme sahip bazı yerfıstığı çeşitlerinin reaksiyonu ile hastalıklar arasındaki ilişkiler araştırılacaktır.
12)
Proje Başlığı: Yerfıstığı (Arachis Hypogaea L.) Germplasmının Genetik Karakterizasyonlarının Markerler ile Belirlenmesi
Proje Yürütücüsü: Fulya Eda KUMRAL
Yardımcı Araştırmacılar: Prof. Dr. Hakan ÖZKAN, Reşat YILDIZ, Mustafa YILMAZ, Deniz SEVİLMİŞ
Başlama- Bitiş Tarihleri: 01/01/2021- 36 ay
Proje No: TAGEM/TBAD/B/21/A7/P4/2570
Proje Özeti: Tropikal ve subtropikal bölgelerde yaygın olarak yetiştirilen yerfıstığı (Arachis Hypogaea L.); baklagiller familyasına ait olup yağlı tohumlu bitkiler olarak da sınıflandırılabilir. Yerfıstığı dünya çapında işletmeler veya üreticiler için büyük öneme sahiptir. Özellikle Türkiye’de yerfıstığı üretiminde Osmaniye ili ikinci sırada yer alır. Ayrıca, yerfıstığı pazarlama ve işlenmesinin %90’ı Osmaniye ilinde yapılır. Pazar talepleri doğrultusunda verim ve kalitesi yüksek yerfıstığı çeşitleri veya hatları, hastalık, zararlı ve olumsuz çevre koşullarına dayanıklılık yerfıstığında istenilen özelliklerdir. Bu özellikler göz önünde bulundurulduğunda, bitki biyoteknolojisi teknikleri kullanılarak daha etkili ve hızlı bilimsel sonuçların alınmasına imkân sağlanacaktır. Bu çalışmada U.S yerfıstığı mini-kor koleksiyonu, bölgede yaygın ekilen hatlar ve tescilli olan çeşitler araziye ekilecektir. Analizler için gerekli örnekler araziden alınacaktır. Yerfıstığı genotipleri InDel ve SSR markerler kullanılarak karakterize edilmesi ile yer fıstığında genetik çeşitlilik hakkındaki bilgiyi arttıracak, sonraki yerfıstığı ıslah çalışmalarının temelini oluşturacak ve hız kazanmasına katkıda bulunacaktır.
13)
Proje Başlığı: Yerfıstığı Kabuğu Kompostunun Sera Koşullarında Yetiştirme Ortamı Olarak Kullanım Olanakları
Proje Yürütücüsü: Biyolog Onur TENEKECİ
Yardımcı Araştırmacılar: Prof. Dr. Kamil EKİNCİ, Ziraat Yük. Müh. Bekir ŞİMŞEK, Gıda Müh. Ziraat Yük. Müh Didem YILDIZ
Başlama- Bitiş Tarihleri: 01/01/2021- 24 ay
Proje No: TAGEM/ AR-GE /2504
Proje Özeti: Kompostlaştırma, her yerde kabul edilen bir uygulama olup, organik atıkları tarımsal kullanım için geri dönüştürmede en etkili araçlardan birisidir. Kompostlaştırma prosesi esnasında bakteri, mantar ve diğer mikroorganizmalar organik maddeleri kompost adı verilen kararlı, kullanılabilir organik maddelere parçalarlar. Kompostlaştırma, yabani ot tohumlarının ve patojenik mikroorganizmaların tahribini de sağlar. Üretilen düşük-maliyetli kompost, tarım arazilerinde toprak düzenleyici ve organik madde kaynağı olarak kullanılabilen değerli ürünler olup, aynı esnada değerli bileşenlerini (organik madde, N, P ve diğer bitki besin maddeleri) geri döndürebilir. Bu çalışmada, Osmaniye’de yetiştirilen yerfıstığının kabuğu organik artık olarak kullanılacak olup, elde edilen kompostun organik yetiştirme ortamı veya farklı oranlarda organik madde kaynağı olarak yeniden değerlendirilmesinin olanakları araştırılacaktır. Mevsiminde hasat edilecek yerfıstığı kabukları kompost haline getirildikten sonra sera uygulamalarında perlit ile çeşitli oranlarda, perlit / yerfıstığı kabuğu kompostu; 100/0 (kontrol), 80/20, 60/40, 40/60, 20/80, 0/100] karıştırılarak saksılarda organik bir yetiştirme ortamı olarak kullanılacaktır. Yerfıstığı kabuğu kompostunun organik bir yetiştirme ortamı olarak kullanabilirliğini belirliyebilmek için hıyar yetiştirilecektir.