1. Yemeklik ve tohumluk alanların ayrılması konusunda adım atılarak; Sivas, Kayseri, Konya, Kahramanmaraş, Eskişehir, Erzincan, Erzurum, Niğde (Çamardı-Üçkapılı köyü) illerinde yaklaşık 200.000 da’lık alan farklı kademelerde tohumluk patates üretim alanı olarak belirlenmiş ve şu anda tohumluk üretimlerinin büyük çoğunluğu bu bölgelerde yapılmaktadır.
2.Kuruluşumuzda
doku
kültürü laboratuvarı
ve tam
kontrollü seralar kurularak
hastalıklardan
ari yüksek kademede
tohumluk üretilmeye başlanmıştır.
3. Enstitümüz bünyesinde yapılan ıslah çalışmaları neticesinde 2007-2020 yılları arasında ülkemiz açısından bir rekor olan toplam 957.000 adet melez patates tohumu elde edilerek “Patates Genetik Tabanı” oluşturulmuş ve patates ıslah çalışmalarının sürekliliğini sağlayacak altyapı kurulmuştur.
4. Yapılan çalışmaların çıktıları özel sektör tarafından da kullanılmaya başlanmıştır. Bir çok tohumculuk firması tohumluk üretimi yapabilecek doku kültürü sistemlerini kurarak doku kültürü ile tohumluk üretim izni almıştır. Bunun sonucunda farklı kademelerde tohumluk üretimi yaparak ve 2013 yılından itibaren yerli üretim patates tohumluğu ihracı başlamıştır.
5. En önemli çıktılardan biri de; Özel sektörce yürütülen ıslah çalışmaları ile yerli patates çeşitleri geliştirilmiş, tescile sunulan ve tescil edilen çeşitler olmuştur.
6. Patatesin içinde bulunduğu ekim nöbeti modelleri geliştirilmiş ve bu konu ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.
7. Patates siğili hastalığına dayanıklı çeşitlerin moleküler markörlerle belirlenmesi amacıyla çalışmalar Patates Araştırma Enstitü Müdürlüğü bünyesinde devam etmektedir. Bu kapsamda yapılan çalışmalar sonucunda; PAİ-12-11-76 ve PAİ-12-11-143 klonları patates siğil hastalığına dayanıklı klonlar olarak belirlenerek doku kültürü yöntemiyle sağlıklı çoğaltım programına alınmıştır.
8. Enstitümüz tarafından 1 Nisan 2015 tarihinde ONARAN 2015 ve FATİH; 19 Nisan 2016 tarihinde NAHİTA, ÜNLENEN ve NAM; 14 Nisan 2017 tarihinde ÇAĞLI, LEVENTBEY ve MURATBEY, 12 Nisan 2019 tarihinde ise NİĞŞAH ve SARUHAN isimleriyle toplamda 10 adet yerli patates çeşidi tescil edilmiştir.
9. Yapılan bu tüm çalışmaların neticesinde; Türkiye’de ilk defa geliştirilen yerli ve milli patates tohumluklarının ihale yoluyla satışı gerçekleştirilmiştir. Tescil edilen 10 adet yerli patates çeşidinden ilk etapta 4 tanesi, enstitüde yapılan ihalede “Tohumluk Üretim ve Pazarlama Hakkı” satışa çıkartılmıştır. NAHİTA adlı yerli çeşidin satış hakkı ülkemizde tohumluk patateste en fazla üretim yapan firmalardan bir tanesi olan AR TARIM TOHUMCULUK’ un olmuştur. Ayrıca NAHİTA adlı çeşidin yurt dışındaki ülkelerde de satılabilmesi için çeşidi alan AR TARIM TOHUMCULUK ’la “Yurtdışı Satış Sözleşmesi” imzalanmıştır. Bu çeşidin ileri kademede tohumluk üretimi ve sertifikasyon çalışmaları devam etmektedir.
10. ONARAN2015, ÜNLENEN, NAM, LEVENTBEY ve MURATBEY çeşitlerinin de “Tohumluk Üretim ve Satış Hakkı” Niğde’ de bulunan SELANİK TOHUMCULUK’ un firmasının olmuştur. Bu çeşitlerin de ileri kademede tohumluk üretimi ve sertifikasyon çalışmaları devam etmektedir.
11. En son 16.03.2021 tarihinde enstitümüz tarafından geliştirilen NİĞŞAH ve SARUHAN adlı yerli ve milli patates çeşitlerinin “Tohumluk Üretim ve Pazarlama Hakkı” ülkemizde patateste en fazla üretim yapan firmalardan biri olan HAKAN GIDA ve TOHUMCULUK A.Ş.’ne ihale edilmiştir. Bu çeşidin ileri kademede tohumluk üretimi ve sertifikasyon çalışmalarına 2021 yılı içinde firma tarafından başlanacaktır.