Enstitümüzde yemeklik tane baklagil ıslahı çalışmalarına 1976 yılında ALAD programından temin edilen materyalle başlanmıştır. Takip eden yıllarda çoğunlukla gen bankaları ve yurt dışından temin edilen materyallerle ıslah çalışmaları yapılmıştır.
Nohutta 1983, mercimekte ise 2008 yılından itibaren melezleme çalışmalarına başlanmış olup, halen melezleme çalışmalarından gelen materyaller ile birlikte yerli ve yabancı materyallerle ıslah çalışmaları yürütülmektedir.
Çalışma konularımız
• Kırmızı mercimek (Kışlık)
• Yeşil mercimek (Yazlık)
• Nohut
Amaç: Mercimekte; Orta Anadolu Bölgesine adapte olabilen, makineli hasada uygun, kurağa ve kışa dayanıklı, verimli, kaliteli, kışlık, yazlık, yeşil ve kırmızı çeşit geliştirmektir.Nohutta, yanıklık hastalığına toleranslı, tüketici isteklerine uygun, verimli, makineli hasada uygun, biotik ve abiotik streslere dayanıklı çeşit geliştirmektir.Ayrıca, yürütülen çalışmalar ile ülkemizde nohut ve mercimek ıslahı konusunda faaliyet gösteren araştırma enstitüleri arasında, materyal alışverişi yapmak, koordinasyon ve işbirliğini yeniden oluşturmak, yapılmakta olan bazı benzer faaliyetlerde kaynak israfını önlemek, yeterli alt yapı ve işgücü olmayan kuruluşlara destek sağlamak amaçlanmaktadır.
Hedef:Ülkemizin tohumluk ihtiyacını yurt içinden sağlamak, dünya ile olan rekabetini arttırmak ve üretim maliyetini düşürerek ülke ekonomisine katkıda bulunmaktır.
Yürütülen Projeler:
1. Orta Anadolu Bölgesi Mercimek Islahı Çalışmaları (TAGEM)
2.Orta Anadolu Bölgesi Nohut Islahı Çalışmaları (TAGEM)
3. Ülkesel Nohut Islah Araştırmaları (TAGEM)
4. Klasik ve Modern Islah Tekniklerinin Birlikte Kullanımı ile Nohut Yanıklığı (Ascochyta Rabiei) Etmenine Karşı Toleranslı Germplazmın Geliştirilmesi ( TÜBİTAK)
5. Mercimek germplazmında helbisitlere toleranslılık için genetik varyasyonun tanımlanması (ICARDA)
Geliştirilen Çeşitler:
Nohut: Küsmen99, Akçin 91, Dikbaş, Uzunlu 99, Er 99, Gökçe
Kışlık yeşil mercimekler: Ceren, Ankara yeşili, Yusufhan
Kışlık Kırmızı mercimekler: Kafkas, Özbek, Çiftçi
Yazlık yeşil mercimekler: Meyveci 2001, Bozok, Gümrah, Karagül
Yazlık kırmızı mercimek: Alidayı
BAKLAGİLLER NİÇİN ÖNEMLİDİR ?
• Baklagiller; içerdiği yüksek orandaki protein nedeniyle insan ve hayvan beslenmesinde önemli bir yere sahip olup, halk arasında fakirin eti olarak bilinir.
• Sağlıklı ve besleyici bir gıda kaynağıdır.
• Gıda güvenliğine uygundur.
• Sürdürülebilir tarım ve ekim nöbeti açısından büyük öneme sahiptir.
• Tarımda ve merada biyoçeşitlilikleri ile katkıda bulunurlar.
• Dünya tarımsal ticaretinde önemli bir yere sahiptir.
• Toprak verimliliğini artırırlar.
• Baklagiller bitki olarak kendine has avantajları nedeniyle aynı zamanda diğer bitkiler için yararlanılabilecek genomik ve genetik bir kaynaktır.
BAKLAGİLLERİN TÜRKİYE İÇİN ÖNEMİ?
• Türkiye, nohut ve mercimeğin gen merkezlerinden biridir.
• Dünyada ana baklagil üreticisi ve ihracatçısıdır.
• Orta Doğuda baklagillerin ticareti ve sanayisinde lider ülke konumundadır.
• Türkiye, sadece baklagil üreticisi ve ihracatcısı değil aynı zamanda bu konuda dünyaya teknoloji transferi de yapmaktadır.
• Dünyada kişi başına en fazla nohut ve mercimek tüketen ülkelerden biridir.
• Türkiye'de baklagiller ile yapılan pek çok yemek mevcuttur ve kuru fasulye yemeği yaygın tüketimi nedeniyle milli yemek olarak adlandırılır.
• Türkiye'de işleme, paketleme, leblebi ve konserve fabrikaları olmak üzere önemli bir baklagil sanayisi bulunmaktadır.