ETAE Biyoçeşitlilik ve Genetik Kaynakları Bölümü tarafından yürütülen proje ile Doğamızda Yok Olan Bir Tür olan Çelebi Lalesi'nin (Tulipa clusiana) Yeniden Türkiye'ye Kazandırılma çalışmaları Dr. Erdinç OĞUR koordinasyonunda başarılı bir şekilde devam ediyor.
Tulipa clusiana DC. (Çelebi lalesi) bitkisinin ülkemizde, doğal yayılış alanına ait tek kayıt, Türkiye ve Doğu Ege Adaları Florası adlı eserin 8. cildinde, (1984) İzmir- Bornova (Kurutepe) olarak belirtilmiştir. Sonraki yıllarda, bölgede yapılan kapsamlı arama-tarama faaliyetlerinde bitkinin hiçbir izine rastlanılmaması sonucu ülkemiz doğasında kaybolduğu düşünülmüştür. 2019 Yılında, bitkinin bulunması, yaşam alanının tekrar oluşturulması, geliştirilmesi, korunması ve sürekliliğinin sağlanması amacıyla, Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü'nde, Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) tarafından desteklenen, "Doğamızda Yok Olan Bir Türün Yeniden Türkiye'ye Kazandırılması; Çelebi Lalesi (Tulipa clusiana DC.) Örneği" adlı bir proje yürütülmeye başlanmıştır.
Bu proje kapsamında 2020 ve 2021 yıllarında İzmir ve Aydın illerinde doğal habitat ve kültür alanlarında survey ve toplama programları yapılmıştır. Tulipa clusiana'nın Türkiye'de henüz doğal bir yayılış alanına rastlanmamıştır. Ancak, kişisel hobi bahçelerinde süs bitkisi olarak yetiştiriciliğinin yapıldığı tespit edilerek, survey ve toplama programları ile bitkinin soğanları ve tohumları alınmıştır.
Bitkinin vejetatif çoğaltım çalışmaları kapsamında toplanan soğanlar, fungusit ile muamele edilerek üretim yastıklarına dikilmiş ve çoğaltımlarında başarılı sonuçlar elde edilmiştir. Tohum ile çoğaltım çalışmaları başlatılmış olup tohumlar orman toprağı, torf ve perlit karışımı olan saksılara ekilmiştir. Proje kapsamında doku kültürü ile de çoğaltma çalışmaları yürütülmektedir. Bitkiye ait yumru ve yaprak eksplantlarıyla somatik embriyogenesis yoluyla bitki elde etmek amacıyla 4 farklı bitki büyüme düzenleyici kombinasyonunda deneme kurulmuş olup olumlu sonuçlar elde edilmiştir
2022 yılı içerisinde İzmir ili doğal yayılış alanlarında, yeterli oranda çoğaltılan Çelebi Lalesi (Tulipa clusiana DC.) bitkisine ait, bir plantasyonunun kurulması planlanmaktadır.